Onlangs werd ik uitgenodigd voor een workshop improviseren. Benieuwd als ik altijd ben naar nieuwe inzichten en nieuwe (theatrale)ervaringen, maakte ik dankbaar gebruik van de invitatie en was ik – samen met 5 anderen – vorige week present in een klein, maar gezellig theater in Utrecht. De inleider vertelde ons dat improviseren voor veel mensen gelijk staat aan eng en beangstigend, terwijl anderen – waaronder ik – het juist zien als een spannend avontuur. Feit blijft dat een scene spelen met elkaar zonder daar van tevoren afspraken (en spelregels) over te maken, apart is …. en tegelijkertijd ook weer niet. Want dagelijks maken we honderden situaties mee die onverwacht en onvoorzien zijn en waarop we toch echt (spontaan en doelgericht) moeten reageren.
En daar wringt bij de meeste mensen – en ook wel een klein beetje bij mij – de schoen. Ik kan vaak met een jaloerse blik naar mensen kijken die tijdens een werkoverleg spontaan en onbevangen de meest hilarische opmerkingen maken of de meest scherpzinnige vragen stellen. Waar ik nog wel eens te lang mijn woorden van tevoren wik en weeg, ben ik uit het veld geslagen door mensen die in een split second zeggen wat ze voelen, denken en dus wat ze willen zeggen. Dat wil ik ook kunnen!
Mijn eerste geslaagde aanzetten daartoe heb ik tijdens deze workshop gezet. Zo kreeg ik in de eerste oefening de opdracht mee om, samen met mijn ‘onbekende’ spelpartner ‘onze werkbaas’ met een videoboodschap toe te spreken. Let wel, op basis van improvisatie en dus zonder van tevoren te overleggen of afspraken te maken. Ik merkte gelijk hoe belangrijk het is te luisteren – en te kijken – naar elkaar. Improviseren is vooral een kwestie van samenwerken, van flexibel zijn en van jezelf ondergeschikt maken aan het belang van de groep en van de situatie. Om dit laatste te kunnen, moet je vooral in het moment zijn en blijven, zodat je alle signalen die verbaal en non-verbaal worden afgegeven, ook oppakt en gebruikt. En je moet het lef hebben richting te willen geven aan de situatie, zodat je samen verder komt.
De workshop duurde nog geen twee uur en vloog voorbij. Ik heb genoten. En als blijk van mijn gegroeide spontaniteit, stelde ik de improvisatietrainers voor of ze dit ook voor TransactionArt – en voor onze klanten – wilde gaan doen. Meteen zeiden ze ja. Daarom…